Başlıklar
1. İleri yaşta düşme riski yüksektir
2. Düşme nedenleri
3. Düşme riskini nasıl azaltabiliriz?
Her yıl ileri yaştaki binlerce bireyin başına geldiği gibi ıslak bir zeminde ayağımızın kayması ya da bir halıya takılmamız kadar basit bazı aksilikler nedeniyle yaşamımız derinden etkilenebilir. İleri yaşta oluşacak bir kırık kalıcı bir engel oluşturabileceğinden düşme ciddi bir risktir.
İleri yaşta düşme riski yüksektir
İlgili kurumlar
Romatem
Fit in Class
Yaya Derneği
İlgili diğer yazılar
Evde yaşlı bakımında önemli unsurlar
Yaşlı bireyler için denge egzersizleri
Bir kazan-kazan ilişkisi: yaşlı birey ve evcil hayvan
Kişi yaşlandıkça düşme riski, çeşitli faktörlerin bir araya gelmesi nedeniyle artar. Bu nedenle kimi ileri yaştaki kişiler mümkün olduğunca az hareket etmeye çalışır, alışveriş, sokağa çıkma gibi faaliyetlerden kaçınır ve sosyal yaşamlarından feragat ederler.
Ancak düşme korkusuna teslim olmaktansa kişinin fiziksel sağlığını dinç tutmaya çalışması ve sosyal yaşamdan bağını kesmemesi hem daha sağlıklı bir yaklaşım olacak hem de kişinin düşme olasılığını azaltacaktır. Arkadaşlarla bir araya gelmek, bahçeyle ilgilenmek, yürüyüşe çıkmak ya da alışveriş yapmak ileri yaştaki bireyin sağlıklı kalmasını sağlayan yaşam alışkanlıklarıdır.
Düşme nedenleri
Düşmek bir çok nedenden ötürü gerçekleşebilir. Görme bozuklukları, işitme sorunları ya da reflekslerin zayıflamış olması düşmenin nedenlerinden bazılarıdır. Diyabet, kalp rahatsızlıkları, tiroid problemleri, sinirsel rahatsızlıklar ya da kan damarı tıkanıklıkları kişinin dengesini bozabilmektedir. Ayrıca kullanılan, uyuşukluk ya da uyku hali etkisi olan bazı ilaçlar da düşmeyi tetikleyebilmektedir.
Bilim insanlarının düşmeyle zayıflamış kas yapısının, denge ve postür sorunlarının ve aniden ayağa kalkılındığında yükselen tansiyonun da ilişkili olduğunu saptadıkları bilinmekte. Ayak uzvundaki sorunlar, ayağı tam olarak kavramayan ayakkabılar da düşme faktörleri arasında sayılmaktadır.
Akıl karışıklığı, örneğin kişinin uyandığında bulunduğu ortamı tanıyamaması gibi bir durumda da düşme riski yükselmektedir. Böylesi bir durumda paniğe kapılıp telaşla harekete geçmek yerine bir süre, sakinleşene kadar beklemek gerekir.
Yan etkileri arasında akıl karışıklığı ya da baş dönmesi etkileri görülen ilaçlar da düşme riskini kuvvetlendiren etkenlerdir.
Düşme riskini nasıl azaltabiliriz?
Genel olarak sağlığınıza dikkat ediyorsanız düşme riskinizi azaltmış olursunuz. Kaza ve düşmeler genellikle durup duruken gerçekleşmez. Birkaç basit yöntemle düşme ve kırık çıkık riskinizi azaltabilirsiniz.
- Fiziksel hareket. Kendinize uygun bir egzersiz programı oluşturun. Düzenli olarak antrenman yapmak kas yapınızı güçlendirecek ve denge becerinizi arttıracaktır. Aynı zamanda düzenli fiziksel egzersiz, eklemlerinizin, tendonlarınızın ve doku bağlarınızın daha esnek olmasını sağlayacaktır. Yürümek, tırmanmak gibi egzersizler de osteporoz nedeniyle kemik kaybını önlemede yardımcı olabilmektedir.
- Görme ve işitme becerilerinizde bir zayıflama olmadağından emin olun. Çünkü bu iki yetinin, az da olsa kaybı, düşme riskini arttırmaktadır. Gözlük, lens ya da işitme cihazınız varsa bunları devamlı kullanmaya özen göserin.
- Kullanmkta olduğunuz ilaçlar varsa bunların yan etkilerinin neler olduğunu iyice öğrenin. Herhangi bir ilaç üzerinizde sersemlik ya da uyuşukluk etkisi yaratıyorsa durumu doktorunuza bildirin.
- Uykunuza dikkat edin. Uyku eksikliği düşmeyle sonuçlanan kazalara yol açabilmektedir.
- Alkol tüketiminizi sınırlayın. Az miktarda da olsa alkol hem reflekslerinizi hem de dengenizi olumsuz yönde etkiler.
- Ayağa kalkarken yavaş hareket edin. Oturduğunuz ya da uzandığınız yerden aniden, hızla kalkmak tansiyonunuzun düşmesine yol açar.
- Yürürken denge sorunu yaşıyorsanız yardımcı bir ekipman kullanın. Baston ya da walker yürüteç kullanmanız düşme riskinizi hatırı sayılır oranda azaltacaktır. Doktorunuz size baston ya da tekerlekli yürüteç önerirse kullanacağınız ekipmanın boyunuza uygun olduğundan ve tekerleklerinin düzgün bir şekilde döndüğüden emin olun. Bu araçlar size özellikle zeminine aşina olmadığınız yerlerde yürürken yardımcı olacaklardır.
- Islak ya da kaygan zeminlerde özellikle dikkatli olun. Banyo ve mutfak gibi ıslak zemin alanları düşmelerin çok sık yaşandığı alanlardır. Bu alanların duvarlarına tutamaklar yerleştirmek ya da zeminini kaymayacak bir şekilde restore ettirmek alınabilecek etkili tedbirlerdendir. Don olasılığı bulunan soğuk havalarda dışarı çıkmamanız daha yerinde olacaktır.
- Kullandığınız terlik ve ayakkabıların ayağınızı iyice kavradığından, ne fazla bol ne de çok sıkı olmadığından emin olun. Arkası açık terlik ve ayakkabılar sendelemenize neden olabilir. Seçeceğiniz terlik ve ayakkabıların tabanlarının kaygan bir malzemeden yapılmadığından emin olun.
- Hiçbir yeriniz acımamış olsa bile eğer düştüyseniz bunu doktorunuza kesinlikle bildirin. Düşme doktorunuz için, kullandığınız ilaçlar ya da sağlık durumunuz açısından anlamlı bir bulguya işaret ediyor olabilir.