Yazıda değinilen başlıklar:
1. Yaşlı yakınınız için evde refakat desteği gerekiyor mu?
2. Yaşlı yakınınız için evde bakım desteği gerekiyor mu?
3. Yaşlı yakınınıza hafıza sorunu odaklı bakım desteği gerekiyor mu?
Yakınlarımızın evde bakım desteği almasını kararlaştırmak külfetli ve karmaşık bir süreçtir. Başlıca zorluk her şeyden önce yakınımızın artık desteğe ihtiyacı olup olmadığının net bir şekilde belirlenmesidir. Doğru kararı verip yakınımızı rahat ettirmek ve onun güvende olduğunu bilmek isteriz ama en az bu iki unsur kadar önemli olan yaşlı yakınımızın gururunun ve onurunun incinmemesidir.
İlgili kurumlar
Akademi Sağlık
HomeCare
Türkiye Alzheimer Derneği
İlgili diğer yazılar
Evde bakım nedir ve kimin ihtiyacı vardır?
Yeşil çay - Camellia sinensis
Tazelenme Üniversitesi
Yaşlı yakınınız için evde refakat desteği gerekiyor mu?
Evde bakım desteğine ihtiyaç olup olmadığının belirlenmesi için yakınımızın günlük yaşam ritminin gözden geçirilmesi gerekir. Yakınınız için evde refakat desteğinin gerekip gerekmediğini anlamanızı kolaylaştıracak kısa bir anket hazırladık:
- Ev telefonu çaldığında yaşlı yakınımız telefonu duyuyor, güvenli bir şekilde zamanında açabiliyor mu?
- Telefondaki kişiyi işitebiliyor ve iletişim kurabiliyor mu?
- Yiyecekleri güvenli bir şekilde saklayabiliyor ve yenemeyecek gıdaları atabiliyor mu?
- Mutfak, banyo ve yatak odalarını düzenli ve temiz tutabiliyor mu?
- Yemeklerden sonra yemek yediği yeri ve tabakları temizleyebiliyor mu?
- Çamaşırlarını güvenli bir şekilde yıkayabiliyor mu? Yıkadıktan sonra katlayıp yerlerine yerleştirebiliyor mu?
- Güvenli bir şekilde bankaya, alış-verişe ya da ahbap ziyaretlerine tek başına gidebiliyor mu?
- Alış-verişlerini düzgün bir şekilde yapıp aldıklarını eve getirip yerlerine yerleştirebiliyor mu?
- Hesabını kitabını yapabiliyor, bütçesini gözetebiliyor mu?
- Arkadaşlarla görüşmek, kültür etkinliklerine katılmak, dışarıda yemek yemek gibi sosyal faaliyetlerde bulunuyor mu?
- Arkadaşları, komşuları ya da akrabalarıyla düzenli olarak iletişim kuruyor mu?
- Bahçeyle ilgilenmek, dikiş, resim, puzzle gibi keyifli zaman geçirmesini sağlayan hobileri var mı?
- Varsa, dolaştırmak, karnını doyurmak, tuvalet kabını temizlemek gibi evcil hayvanın ihtiyaçlarını karşılayabiliyor mu?
Eğer bu sorulardan birine “Hayır” yanıtı verdiyseniz yaşlı yakınınız için evde refakat desteği gerekli demektir. Ne kadar çok “Hayır” cevabı verdiyseniz yakınınız için evde refakat desteği o oranda önem kazanmaktadır.
Yaşlı yakınınız için evde bakım desteği gerekiyor mu?
- Yaşlı yakınınız uyandığında yatağından kolaylıkla kalkabiliyor mu?
- Düşme tehlikesi olmadan yatak odasından mutfağa ya da banyoya yürüyebiliyor mu?
- Güvenli bir şekilde duşa ya da banyo küvetine girebiliyor mu?
- Düzenli bir şekilde ve tam olarak yıkanıyor mu?
- Saç sakal traşı, diş ve ağız temizliği ve tırnak bakımı gibi kişisel bakım ve temizliğini düzenli ve tam olarak yapıyor mu?
- Giydiği kıyafetler temiz mi ve kirli çamaşırlarını yıkıyor mu?
- Öğün atlamadan yemek yiyor ve uygulaması gereken bir diyeti varsa diyetini uyguluyor mu?
- İlaçlarını zamanında ve doğru dozajda alabiliyor mu?
- Basit bir hastalık durumunda (örneğin soğuk algınlığı) doğru ve etkili bir şekilde davranabiliyor mu?
- Tıbbi cihaz kullanıyorsa söz konusu cihazı ya da cihazları tek başına doğru şekilde kullanabiliyor mu?
- Doktor randevularını takip edebiliyor ve tedavisinin ne işe yarayacağını anlayabiliyor mu?
- Her gün en azından yarım saat kadar hareket egzersizi yapıyor mu?
Eğer bu sorulardan birine “Hayır” yanıtı verdiyseniz yaşlı yakınınız için evde bakım desteği gerekli demektir. Ne kadar çok “Hayır” cevabı verdiyseniz yakınınız için evde bakım desteği o oranda önem kazanmaktadır.
Yaşlı yakınınıza hafıza sorunu odaklı bakım desteği gerekiyor mu?
- Evvelki günü ya da bir önceki haftayı hatırlayabiliyor mu?
- Yakınlarındaki kişilerin isimlerini hatırlıyor mu?
- Isıtıcıları ya da muslukları her zaman kapatıyor mu?
- Evin yolunu rahatça anımsayıp kolayca bulabiliyor mu?
- Yaşlı yakınınızın güvenliği konusunda endişe duymadan kendinizi gündelik yaşamın akışına bırakabiliyor musunuz?
Eğer bu sorulardan birine “Hayır” yanıtı verdiyseniz yaşlı yakınınıza hafıza kaybı yaşayan kişilere evde bakım desteği veren uzman bir ekip ya da uzman bakıcı gerekiyor demektir. Ne kadar çok “Hayır” cevabı verdiyseniz yakınınız için hafıza sorunu odaklı evde bakım desteği o oranda önem kazanmaktadır.