Fonksiyonel antreman

Yaşlılıkla fonksiyonel antremanın ilişkisi nedir?

Yaşlılıkla birlikte günlük hayatta daimi olarak ve kolayca yapılagelen hareketlerden bazıları artık eskisi kadar kolayca yapılamamaktadır. Bunun başlıca sebebi artroz denen kas kaybı ve bu durumun tetiklediği ağrılardır. Örneğin alışveriş torbalarını arabadan çıkartıp eve taşımak ardından da dolaplara yerleştirmek kollarda güç, bedende de asgari bir denge ve omuzlarda esneklik gerektirir. Yaşlı bireyler için fonksiyonel antrenman işte tam da denge, beden gücü, dayanıklılık ve tüm eklemlerin esnekliği ilkelerine odaklanmaktadır. Günlük yaşamda gerçekleştirilen birçok faaliyet bu fiziki becerilerin birlikte kullanılmalarını gerektirmektedir. Yaşlı bireyler dolayısıyla nesneleri çeşitli yüksekliklere kaldırabilmek için kollarının tüm kaslarını çalıştırmak ve bu kasları gereksinim duydukları hareketleri yapabilecek kondisyona getirmek durumundadırlar. Aynı zamanda düşmemek için denge ve esnekliğe de ihtiyaç duymaktadırlar.

Fonksiyonel antremanın faydaları nelerdir?

Yaşlı bireyler düzenli olarak yapacakları fonksiyonel antreman sayesinde - hareket becerilerini arttırarak bağımsızlıklarını güçlendirecek; - diyabet, kalp ve damar hastalık riskini azaltarak genel sağlık durumlarını iyileştirecek; - bilişsel yetilerini iyileştirerek daha açık bir zihne kavuşarak duygusal anlamda iç huzurlarını

Denge egzersizleri

Fonksiyonel denge egzersizleri yaşlı bireylerin düşme riskini önleme anlamında önemli bir rol oynayabilir. Amerikan Kemik ve Mineral Metabolizma tıp dergisinde yayınlanan sekiz ay boyunca fonksiyonel denge egzersizleri yapan yaşlı bireylerle yürütülen 2004 tarihli araştırma katılımcıların yalnızca onda 1,3 ünün dengeye bağlı bir nedenden ötürü düştüğünü saptadı. Mary Ann Christopher’ın yürüttüğü çalışmalar sonucu yetişkinlerin %70’inin evde, 65 yaş üzeri 1/3 erişkinin, 85 yaş üzeri 1/2 erişkinin düştüğünü ve her 17 saniyede bir düşme nedeniyle acil servise başvurulduğunu gösteren istatiki çalışması göz önüne alındığında onda 1,3 oranının olumlu anlamda oldukça manidar olduğu söylenebilir. Ayrıca aynı araştırmaya katılan ve denge egzersizleri yapmayan yaşlı katılımcıların onda dördünün düştüğünün de araştırma sonucuna eklendiğini belirtmekte fayda olacaktır. Dengeyi kuvvetlendirmek için örnek egzersiz: Geriye sayarak ağırlığın bir ayak parmaklarına bir topuklara geçirilme alıştırması. Fonksiyonel antremanda ayrıca yaşlı bireyler için denge yetisi tazeleme alıştırmaları da bulunmalıdır. Örneğin temkinli bir şekilde ileriye hamle yaparak bir nesneyi yakalama çalışması yine denge unsurunu güçlendirecek ve yaşlı bireyin düşme riskini azaltacaktır.

Direnç egzersizleri

Fonksiyonel antreman programı kapsamındaki direnç egzersizleri yaşlı bireylerin yaşam kalitelerini hatırı sayılır ölçüde arttırabilmektedir. Amerikan Health Promotion dergisinde yayımlanan 2011 mart tarihli bir araştırma günlük bazı hareketleri yapamayan yaşlı bireylerin dört aylık direnç egzersizi programından sonra işlevsel hareket yetilerini kayda değer oranda arttırdıklarını gözlemlemiştir. Fonksiyonel direnç egzersizleri ya bedenin kendi ağırlığından ya da hafif ağırlıklar, direnç bantları, tıbbi toplar ve antreman topları gibi malzemeleri kullanmaktadır. Antreman sürecinde yapılan hareketler oturma pozisyonundan kalkmak ya da hafif nesneleri baş hizasına kaldırma gibi günlük yaşamda yapılan hareketleri kopyalamalıdır.

Yaşlı bireyler fonksiyonel antreman sırasında ne gibi önlemler almalıdırlar?

Herhangi yeni bir fiziksel faaliyete başlarken olduğu gibi yaşlı bireylerin fonksiyonel antremana başlarken de alması gereken bazı önlemler vardır: • Yeni bir fonksiyonel antremana başlamadan önce doktora danışılmalıdır. • Antreman sırasında baş dönmesi, bulantı, nefes darlığı ya da göğüste ağrı belirirse derhal antreman durdurulmalı ve doktora danışılmalıdır. • Fonksiyonel antreman öncesi, sırasında ve sonrasında su kaybını önlemek için su içilmelidir. • Yaşlı bireyin kendini zorlamaması ve ihtiyaç hissettiğinde antremana ara vermesi gerekir. • Fonksyionel egzersizlere başlamadan önce beş on dakika boyunca ısınmayı ihmal etmemek gerekmektedir. • Düşme riskine karşı kaymayan tabanlı ayakkabılar tercih edilmelidir.

​